موسی جرجانی نویسنده کتابهای مختومقلی فراغی در مصاحبه ای اختصاصی به خبرنگار تلنگر کتول گفت ؛ حاصل ۴۰ سال تلاش و پژوهش بنده ۶۰ کتاب و همچنین حدود ۷۰ مستند تلویزیونی میباشد و یکی از آثار من ترجمه مجموعه اشعار مختومقلی فراغی میباشد
وی میگوید؛ ترجمه اشعار و شناساندن مختوم قلی به مردم کاملاً مشخص است، در زمانی نه چندان دور شاید چند نفری به زیارت مختومقلی میرفتند اما اکنون هزاران هزار عاشق به سوی مزار این عارف و شاعر میروند و این به خاطر گستردگی اشعار و اشرافیت او به مسائل روز منطقه و ترکمن صحرا و یا حتی جغرافیاست که در اشعارش بسیار ملموس و هویداست.
جرجانی در ادامه میگوید؛ محمد آزادی پدر مختومقلی میباشد که وی نیز دستی بر شعر و ادبیات داشته و ملقب به عالم مشرق زمین بوده است، از وی ۱۲ کتاب به یادگار مانده است اما چرا دیوان مختومقلی کتابهای پدر را نیز پشت سر میگذارد!
یکی از مهمترین عوامل زبان ترکمنی جغتایی بود که بسیار با زبان ترکمنی فعلی چه از لحاظ خواندن و چه از لحاظ نگارش متفاوت بود کتابهای پدر این شاعر نامی به به این خط نگارش شده بود ولی تابهای مخدوم قلی سبک جدیدی در اشعارش به وجود آورد در نهایت خواندن آن برای همه سهل و آسان شد به طوری که میتوان گفت مختوم قلی بنیانگذار ادبیات نوین ترکمن میباشد
وی در ادامه اظهار کرد: در زمان قدیم بیشتر مردم ترکمن بیسواد بودند اما اشعار مختومقلی که به چهارتایی یا به زبان ترکمنی دُردمه معروف بودند تشکیل میشد از لالاییها یا ضرب المثلهای قدیمی ترکمنی و به همین خاطر بسیار فراگیر شدند
نویسنده این کتاب در ادامه میگوید اشعار مخدوم قلی بیشتر پند و اندرز اجتماعی دعوت به وطن خواهی و عدالت و از احادیث و قرآن نیز به وفور استفاده نموده است
موسی جرجانی در انتها گفت: در این مدت ۴۰ سال همیشه دوستانی که عاشق فرهنگ اصیل ترکمن بودند این حقیر را حمایت نمودند و در نوشتن و جمع آوری این کتب بنده را یاری نمودند در نهایت با کمال خضوع از تک تک افرادی که در جمع آوری و به رشته تحریر درآوردن این دایره المعارف ترکمنی این بنده را کمک نمودند تشکر و قدردانی مینمایم/