قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در آبان ماه سال ۱۴۰۰ به تصویب نمایندگان مجلس رسید و به موجب آن قرار شد تا خدماتی را به خانواده چندقلوها ارائه کنند.در حال حاضر بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت خانوادههای دارای ۲ فرزند تا چند فرزند از برخی خدمات برخوردار خواهند بود، یکی از آن خدمات، اعطای مرخصی زایمان ۱۲ ماه کامل برای مادران دارای دوقلو و یا بیشتر است، تسهیلات قرضالحسنه برای تولد دوقلوها و به بالاتر در زایمان اول تا پنجم و بالاتر، افزایش محدوده سنی استخدام جدید و افزایش ۲درصد امتیاز در جذب و استخدام، اختصاص وام ودیعه خرید یا ساخت مسکن برای خانوادههای بدون مسکن و افزایش ۳برابری یارانه فرزندان در خانوادههای دارای دهکهای یک تا ۴ حداقل سه فرزندی غیرشاغل در دستگاههای دولتی است.یکی دیگر از اعتبارات ویژه قانون جوانی جمعیت برای خانوادههای دارای فرزندان چندقلویی پرداخت ۱۰۰ درصد بیمه مادران خانه دار دارای ۳ فرزند و بیشتر در روستاها و مناطق عشایری است که از سوی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستائیان تأمین اعتبار خواهد کرد.
نگاهی به آمار چند قلوها در ایران
آمار رویدادهای حیاتی ثبت شده از سوی سازمان ثبت احوال نشان میدهد از ابتدای سال تا ابتدای مرداد ماه سال جاری، ۳۳۸۶۰۱ کودک به دنیا آمده که از این آمار ۱۷۵۶۹۴ پسر و ۱۶۲۹۰۷ نیز دختر هستند. همچنین آمار اعلامی شده این سازمان میافزاید که از ابتدای ۱۴۰۲، ۱۳۹ هزار و ۴۶۷ نفر از هموطنان جان باختهاند و ۱۹۹ هزار و ۷۲۷ نیز ازدواج کرده اند.سال گذشته ۳۸ هزار و ۳۲۱ چندقلوی ایرانی در کشور متولد شد. در مجموع در سال ۱۴۰۱، ۱۸ هزار و ۲۰۵ دوقلو و ۶۰۲ سهقلو و ۲۵ چهارقلو در سازمان ثبت احوال به ثبت رسیده است که استان گلستان نیز بالاترین رکورد در تولد نوزادان ۵قلویی را به خود اختصاص داده است.
چتر حمایت بهزیستی بر سر چند قلوهای ایرانی
مهری سادات موسوی، معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آمار نوزادان چندقلوی تحت پوشش سازمان بهزیستی، اعلام کرد: ۳۵ هزار و ۸۸۶ خانوار دارای فرزندان دوقلو در دهکهای درآمدی ۱ تا ۷ و ۳هزار و ۶۴۴ خانواده ۳قلو و بالاتر از حمایتهای مستمر سازمان بهزیستی برخوردار هستند. وی با اشاره به جزئیات حمایت بهزیستی از خانواده چندقلوها، گفت:مبلغ مستمری برای خانوادههای دارای فرزند ۲قلو(خانوار ۴ نفره) مبلغ ۱۶میلیون و ۸۴۸ هزار ریال و برای خانوادههای ۳ قلو و بالاتر ۲۰ میلیون و ۵۹۲ هزار ریال است.وی تصریح کرد: خانوادههای دارای فرزندان دوقلوی دهک درآمدی ۱ تا ۷ و خانوادههای دارای فرزندان ۳ قلو و بیشتر در تمامی دهکهای درآمدی در چرخه حمایتی بهزیستی خدمات ارائه میکنند.وی یادآور شد: در حال حاضر به منظور گسترش و تقویت خدمات حمایتی و ارتقاء فرآیندهای خدمترسانی به متقاضیان «صدای چند قلوها» https://ticketing.behzisti.gov.ir/ راهاندازی شد.
قانونی جوانی جمعیت چقدر به چند قلوها توجه کرده است؟
اما موضوع مهم این است که در این بین تکلیف حمایت از چندقلوهای متولد شده در سالهای منتهی به تصویب قانون جوانی جمعیت چه میشود؛ خانوادههایی که اغلب با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند اما نامی از حمایت از آنها در قانون جوانی جمعیت به میان نیامده است!. ایمان خاصه تراش، نائب رئیس هیات مدیره انجمن دوقلوها و چندقلوهای ایرانی با اشاره به اجرای قانون جوانی جمعیت در کشور، اظهار کرد: این قانون بسیار جامع است اما تا حدودی میتوان آن را دست نیافتنی دانست، بنده فکر می کنم از آنجایی که کامل نوشته شده است همه دستگاه ها ترس از اجرای آن دارند، آن قدر پروژه را بزرگ می دانند که فکر می کنند که توان ورود به اجرای مادههای قانونی را ندارند و یا زیرساختهای آن دستگاهها توان لازم برای اجرا را ندارد.وی افزود: مسأله مهم دیگر این است که نباید بگذاریم تنها منافع قانون جوانی جمعیت به متولدین و چندقلوهای پس از آبان ماه ۱۴۰۰ برسد، بلکه باید منافع خانواده هایی که قبل از این سال ها نیز فرزندان چندقلو دارند را باید دید، این خانواده ها نیز هنوز درگیر موضوعات معیشتی هستند و به آنها رسیدگی نشده است.وی ادامه داد: بهزیستی با شرایط خاص کودکان چندقلو را تا ۶ سالگی تحت پوشش قرار می دهد اما باید بپرسیم پس از ۶ سالگی تکلیف چیست، حتی اگر زمینی هم به این خانواده ها بدهند، با این تورم چند وقت اخیر حتی نمی توانند آن را بسازند.وی به یکی از چالشهای پیش روی زوجین اشاره کرد و گفت: هیچ آموزش کاملی برای بحث ازدواج به جوانان داده نمیشود و همین موجب می شود که اغلب خانواده ها از فرزند دار شدن ترس داشته باشند، شاید یک نگاه آن اقتصادی باشد اما نگاه مهمتر این است که این خانوادهها از نظر مهارتی آمادگی فرزند دار شدن را ندارند و حتی نمی دانند که کودک خود را چگونه نگهداری کنند، با این حال اگر خانواده ای در تولد نخست خود صاحب فرزندان چندقلو بشود ببینید چقدر مهارت نیاز دارد. این مهارت ها باید از سوی سازمان های متولی مانند وزارت بهداشت و بهزیستی و … داده شود.خاصه تراش با اشاره به مشکلات خانواده چندقلوها،عنوان کرد: در خانواده ها دو یا چند قلو یکی از مشکلات اساسی خانواده ها همزمانی تولدها است، همزمان فرزندان گریه میکنند، همزمان گرسنه می شوند، همزمان باید لباس های آنها را تعویض کنید و…، برای همین موضوع است که بسیاری از صاحبان املاک به خانوادههایی که فرزندان چندقلو دارند خانه اجاره نمیدهند.
گلایه انجمن چند قلوهای ایرانی از نبود امکانات بیمارستانی
نائب رئیس هیئت مدیره انجمن دوقلوها و چند قلوهای ایرانی یکی از مشکلات خانوادههای چند قلو را اعلام اشتباه دهک درآمدی عنوان کرد و گفت: باید دهک بندی این خانوادهها اصلاح و ویرایش شود. وی با مشکلات زایمان و نگهداری چند قلوها در دستگاه را مشکل عمده این خانوادهها دانست و خاطر نشان کرد: یکی از مشکلات عمده خانواده های چندقلو در بحث زایمان است، اغلب بیمارستانها ظرفیت نگهداری از متولدین چندقلو را به طور همزمان ندارند، به نظر می رسد پرستاران بیمارستان ها نیز آموزش لازم برای نگهداری از چندقلوها را ندیدهاند و به علت قصور پزشکی بعضا برخی از چندقلوها دچار مشکلاتی شده اند و شاهد عمل های سنگینی برای بازگشت به شرایط عادی هستند. به نظر می رسد باید درمانگاه و یا بیمارستان تخصصی برای چندقلوها داشته باشیم تا بتواند به چندقلوها در درمان کمک کند.