به گزارش خبرنگار اقتصادی روزگار پرس، علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی امروز در برنامه گفت‌وگوی ویژه شبکه اول گفت: اسامی کسانی که مشمول دریافت یارانه معیشتی هستند از سوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به بانک مرکزی اعلام شده و این اسامی از سوی بانک مرکزی دراختیار شبکه بانکی کشور قرار داده شده و مبالغ مدنظر به حسابشان واریز شده است.
وی گفت: اسامی افراد در ۹ دهک درآمدی که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرده شامل سه دهک کم‌درآمدی جامعه که به ازای هر نفر ماهانه ۴۰۰ هزار تومان و شش دهک پردرآمدی به ازای هر نفر ماهانه ۳۰۰ هزار تومان به حساب سرپرستان خانوار شده و واریزی‌ها هم در دونوبت انجام شد. فعلا مبالغ قابل برداشت نیست و در آینده بعد از اطلاعیه‌ای که دولت از طریق سازمان هدفمندی یارانه اعلام کند قابل برداشت خواهد بود.
صالح‌آبادی گفت: اسامی افراد مشمول را سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مشخص می‌کند و اگر کسانی به هر دلیلی حذف شده‌اند می‌توانند اعتراض خود را نزد سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کنند. این اعتراض‌ها بررسی می‌شود و اگر مورد تأیید قرار گیرد و اصلاح شود، هر میزان از پولی که برای دیگران واریز شده است برای آنها هم واریز خواهد شد و اگر اسم کسی جا افتاده باشد یا اینکه جزو دهک ۱۰ پردرآمدی باشد و بعد از اعتراض در دهک ۸ یا ۹ قرار گیرد، یارانه معیشتی محاسبه و پرداخت خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی در مورد اینکه برخی از مردم اعلام کردند مبالغی از یارانه معیشتی آنها کسر شده است، گفت: حدود دو سال قبل که تعدادی از یارانه‌بگیران وام یک‌میلیون تومانی کرونایی دریافت کرده بودند و به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها بدهکار بودند، اقساط آنها برداشت شده و مبلغ جزئی از یارانه آنها به خاطر قسط وام کم شده است و بقیه مبلغ فعلا قابل برداشت نیست تا زمانی که دولت اعلام کند.
صالح‌آبادی همچنین در مورد اینکه برخی اعلام کردند کل حساب یارانه آنها مسدود شده است، گفت: این مسئله صحت ندارد. به عنوان مثال اگر کسی ۵ میلیون تومان در حساب داشته باشد که ۲ میلیون تومان یارانه هم به آن اضافه شده باشد، فقط آن ۲ میلیون جدید قابل برداشت نیست و ۵ میلیون خود را می‌تواند برداشت کند و اگر مشکلی بود باید به بانک و یا سازمان هدفمندی اعلام کند و پول سازمان هدفمندی تا اطلاعیه رسمی قابل برداشت نیست.
رئیس کل بانک مرکزی در مورد لزوم طرح اصلاح یارانه کالاهای اساسی گفت: روش گذشته که ارز ۴۲۰۰ تومانی با نرخ ترجیحی اختصاص می‌یافت قابل دفاع نبود و عوارض متعددی داشت. روش اینگونه بود که ارز یارانه‌دار به واردکننده نهاده‌ها داده می‌شد، اما اکنون دولت می‌خواهد برای واردکننده ارز نیمایی تخصیص دهد و مابه‌التفاوت نرخ ارز نیمایی و نرخ ارز ترجیحی را به حلقه آخر یعنی مردم پرداخت کند.
صالح‌آبادی این را هم گفت: اختصاص ارز ارزان موجب شده بود واردکننده به واردات بیشتر تشویق شود و از تفاوت ارز حدود ۲۴ هزارتومانی بازار آزاد با ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده کند و بیش از حد واردات انجام شود. اما اکنون دولت می‌خواهد یارانه معیشتی را به حلقه آخر یعنی مصرف‌کننده اختصاص دهد.
* ذخایر اسکناس ارزی بانک مرکزی امروز بیشترین رقم در تاریخ کشور است
وی همچنین تأکید کرد: ذخایر اسکناس ارزی بانک مرکزی امروز بیشترین رقم در تاریخ بانک مرکزی است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حتما میزان واردات کشور کمتر می‌شود. با تداوم این ارز ما شاهد اضافه واردات و صادرات این محصولات به صورت قاچاق بودیم.
وی گفت: به دلیل جنگ روسیه و اوکراین قیمت کالاهای اساسی در دنیا افزایش یافته است و بسیاری از کشورها تعرفه واردت را صفر کرده‌اند، وقتی تعرفه صفر شود و از طرفی ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت شود، انگیزه برای واردات بیشتر و قاچاق محصولات از ایران به سایر کشورها افزایش می یابد.
صالح آبادی گفت: همچنین اعطای ارز ۴۲۰۰ تومانی موجب ضربه به تولید داخل می‌شود، زیرا هزینه تولید محصولات در داخل کشور از کالای واردشده بیشتر می‌شود و نمی‌تواند با کالایی که با ارز ۴۲۰۰ وارد شده است رقابت کند.
رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: ضمنا بخش مهمی از ارز ۴۲۰۰ تومانی اصلا به دست مردم نمی‌رسد و در لایه‌های مختلف نظام توزیع به جیب واسطه‌ها می‌رود.
صالح آبادی اضافه کرد: جبران اصلاح قیمتی صورت گرفته به طور کامل به مردم پرداخت می‌شود و تا زمانی که زیرساخت کالابرگ الکترونیک راه‌اندازی شود این یارانه به شکل نقدی پرداخت خواهد شد.
وی اظهار داشت: واردات کالاهای اساسی مثل روال قبل خواهد بود. قبلا بانک مرکزی مسئول تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات بود، اما الان چون نرخ ارز به نرخ نیما تغییر کرده، واردکنندگان هم می‌توانند از طرف دولت و بانک مرکزی و هم از طریق صادرکنندگان ارز خودشان را از سامانه نیما تامین کنند.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: طرح کالابرگ الکترونیکی برای نان به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و در صورتی که با موفقیت همراه باشد، به کالاهای دیگر نیز تعمیم داده می‌شود.
صالح آبادی افزود: در طرح کالابرگ الکترونیکی بخشی از قیمت توسط خود فرد و بخش دیگر از منابع سازمان هدفمندی به حساب فروشنده واریز می‌شود.
وی ادامه داد: این طرح زیرساخت‌های فنی خود را نیاز دارد و هر زمان این زیرساخت فراهم شود، با اطلاع‌رسانی و آموزش مردم وارد فاز اجرایی می‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: متولی اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی وزارت اقتصاد است و ایجاد زیرساخت آن حدود دو ماه طول می‌کشد.
* دو روز گذشته ۳۳۲ میلیون دلار تامین ارز داشتیم
صالح آبادی گفت: در وضعیت جدید تامین ارز بهتر خواد شد، دو روز گذشته ۳۳۲ میلیون دلار تامین ارز داشتیم و روز گذشته نیز این عدد ۲۳۰ میلیون دلار بود، عرضه ارز در سامانه نیما بیشتر از تقاضاست.
وی اظهار داشت: در سال جاری ۴.۳ میلیارد دلار در سامانه نیما ارز مبادله شده است که صد درصد نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل افزایش داشته است.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: در بازارهای رسمی به اندازه کافی تامین ارز انجام می‌شود و نیازهای بازار پوشش داده شده است. سال گذشته ۵۵ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی و سایر کالاها ارز تامین کردیم که امسال قطعا این رقم بیشتر خواهد بود.
صالح آبادی افزود: نیاز به اسکناس نیز به طور کامل در بازار متشکل تامین ارز خواهد شد. سال قبل دو میلیارد دلار اسکناس ارز تامین شد.
وی ادامه داد: التهابی که در بازار آزاد ارز اتفاق افتاده به زودی التیام پیدا می‌کند و آثار روانی ایجاد شده کاهش می‌یابد. نرخ واقعی ارز پایین‌تر از نرخ بازار آزاد است.
* امسال ۸.۳ میلیارد دلار تامین ارز در سامانه نیما انجام شد
وی گفت: بانک مرکزی ارز حاصل از صادرات نفت، فرآورده‌های نفتی، میعانات گازی و سایر ارزها را در سامانه نیما عرضه می‌کند و بر حسب نیاز بازار در این سامانه حضور پیدا می‌کند. در بازار متشکل ارزی هم اسکناس ارزی بانک مرکزی ارائه می‌شود و این را هم بگویم که ذخایر اسکناسی ارز بانک مرکزی امروز بیشترین میزان در طول تاریخ بانک مرکزی است.
وی در مورد اختصاص ارز به واردکنندگان نیز گفت: با وزارت صمت جلسات متعددی داریم و برای ثبت سفارش واردات تقاضاها را به بانک مرکزی ارسال می‌کنند. امسال وضعیت منابع ارزی نسبت به پارسال بهتر شده و ثبت سفارش‌ها در چارچوب سیاست وزارت صمت افزایش یافته و بانک مرکزی هم نسبت به تامین ارز برای واردات اقدام می‌کند.
صالح آبادی این را هم گفت که هماهنگی بین سیاست وزارت صمت و بانک مرکزی وجود دارد و جلسات منظمی در این زمینه برگزار می‌شود و هرچه جلوتر می‌رویم حجم مبادلات تجاری ما بیشتر می‌شود. امسال برای ثبت سفارش واردات در سامانه نیما ۴.۳ میلیارد دلار معامله شده است. علاوه بر آن ۴ میلیارد دلار هم برای تامین کالاهای اساسی در سال جاری اختصاص یافته است که شامل یک میلیارد دلار برای دارو و ۳ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی تامین شده است که در مجموع در سال جاری ۸.۳ میلیارد دلار ارز برای واردات تامین شده است.
رئیس کل بانک مرکزی در مورد اینکه آیا یارانه معیشتی از محل خلق نقدینگی بوده است، گفت: خوشبختانه در ماه‌های گذشته نرخ رشد نقدینگی رو به کاهش نهاده و اکنون نرخ رشد نسبت به زمان ابتدای دولت سیزدهم کاهش یافته و روند نزولی ادامه دارد و برنامه‌های اصلاحی بانک مرکزی هم آغاز شده است.
وی در مورد اینکه آیا برای یارانه نقدینگی جدید خلق شده است؟ گفت: این مسأله را قبول ندارم و خلق نقدینگی صورت نگرفته، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی و روند گشایش خطوط اعتباری و اضافه‌برداشت‌های بانک‌ها کاهش یافته است، به گونه‌ای که میزان اضافه برداشت نسبت به قبل حداقل نصف شده است. همین طور بدهی دولت به بانک مرکزی کاهش یافته است.
صالح آبادی این را هم گفت که معمولا در ابتدای سال تنخواه خزانه به دولت اختصاص می‌یافت که امسال این هم کم شده است و روند رشد پایه پولی و نقدینگی را کنترل می‌کنیم و این سیاست بانک مرکزی در سال جدید است.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سؤال که آیا مبلغ یارانه معیشتی از محل نقدینگی انجام شده است، تصریح کرد: مبلغ یارانه معیشتی از محل حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها نزد بانک مرکزی پرداخت شده است، یعنی از محل وجوه خود دولت بوده و خلق پول صورت نگرفته است.
وی در مورد اینکه آیا یارانه‌ها منجر به تورم می‌شود؟ گفت: مبالغی که برای یارانه معیشتی تامین می‌شود این گونه است که ارزی دولت در اختیار دارد به نرخ نیمایی فروخته می‌شود که این ارز از محل صادرات نفت، فرآورده‌ها، میعانات و گاز به دست می‌آید و نرخ ارز تک‌نرخی شده و دیگر ارز ۴۲۰۰ تومانی نداریم و ریال آن در حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها و دولت قرار می‌گیرد و سازمان هدفمندی هم این مبالغ را به حساب مردم و یارانه‌بگیران واریز می‌کند، بنابراین شائبه تورم از محل خلق نقدینگی وجود ندارد.
صالح آبادی اضافه کرد: البته تورم دو دلیل دارد که یکی از محل تقاضا و یکی از محل عرضه است که ممکن است قیمت کالاها تفاوت پیدا کند و تورم در ناحیه عرضه کالا صورت گیرد، اما تورم از ناحیه خلق پول نداریم، میزان تورم عرضه هم مشخص شده، اما دولت با یارانه معیشتی آن را جبران می‌کند. طبق محاسبات تورم ناشی از عرضه کمتر از ۱۰ درصد توسط بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و مرکز آمار محاسبه شده است و یارانه معیشتی برای جبران اصلاح قیمت از جانب عرضه است.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین در مورد رصد تسهیلات بانکی گفت: خوشبختانه سامانه سمات بانک مرکزی برای تسهیلات و تعهدات بانک طراحی شده است و همچنین ضمانت‌نامه‌ها، خطوط اعتباری داخلی و خارجی در آن سامانه ثبت می‌شود و با تکمیل سامانه سمات به سمت هوشمندسازی تسهیلات حرکت می‌کنیم. قواعدی که بانک مرکزی دارد، در سامانه سمات ثبت می‌شود؛ به عنوان مثال بانک‌ها اگر بخواهند به شرکت‌های تابعه خود وام بدهند طبق قواعد بانک مرکزی این وام‌ها محدود است و سامانه سمات اجازه خارج از مقررات بانک مرکزی را نمی‌دهد. سامانه سمات امسال به نقطه قابل قبولی می‌رسد و نظارت بر شبکه بانکی هوشمند می‌شود، البته سامانه‌های متعدد دیگری نیز در بانک مرکزی وجود دارد.
وی ادامه داد: همه تراکنش‌های افراد در شبکه بانکی شامل معاملات کارتخوان‌ها، ساتنا، پایا، انتقال حساب به حساب، کارت به کارت و هر ابزار پرداخت دیگر قابل رصد است و اگر موردی مانند قاچاق و یا پولشویی باشد، بانک مرکزی با کمک شبکه بانکی با آن برخورد می‌کند.
صالح آبادی این را هم گفت که روز گذشته یک مورد پولشویی در یک بانک اتفاق افتاد که هم با شعبه برخورد شد و هم حساب فرد متخلف مسدود شد که در آن شعبه با مدارک و مستندات غیرواقعی قاچاق ارز انجام می‌دادند که با آنها برخورد شد.
رئیس کل بانک مرکزی اضافه کرد: تراکنش‌های بیش از ۲۰۰ میلیون تومان باید با مستندات باشد و اگر مستندات غیرواقعی باشد، با آن برخورد می‌شود.
