در سال ۱۳۹۲ بود که با تغییر نام لیگ امارات به نام جعلی “خلیج ع ر ب ی”، انتقال بازیکنان از ایران به فوتبال امارات متوقف شد و این رویه تا آغاز فصل جدید لیگ کشور همسایه ادامه داشت. جایی که اماراتیها با کمپانی نفتی “ADNOC” به توافق رسیدند و نام قبلی را به دست فراموشی سپردند. حالا بعد از هشت سال شاهد حضور مجدد بازیکنان ایران در لیگ امارات هستیم.
احمد نوراللهی، ستاره تیم ملی فوتبال ایران و فصل گذشته پرسپولیس با شباب الاهلی امارات به توافق رسید و حالا انتقال مهدی قایدی نیز به این تیم قطعی شده است. شوالیههای سرخ فوتبال امارات که از دیرباز به فوتبالیستهای ایرانی علاقه داشتند؛ شروعکننده جذب ستارههای ما شدند. آنها میخواهند با کمک ایرانیها پس از پنج سال بر بام امارات بایستند و در آسیا نیز حضوری پرقدرت داشته باشند و دیگر در دور گروهی با مسابقات وداع نکنند.
همانطور که گفته شد؛ بحث حضور بازیکنان ایرانی به سالهای دور و دهه پنجاه شمسی برمیگردد. ما در این سالها هم بازیکن به امارات فرستادیم و در دهههای ۶۰ و ۷۰ نیز این ماجرا به صورت محدود انجام شد ولی در دهه ۸۰ شاهد اوجگیری آن بودیم. پول کلانی به فوتبال امارات تزریق شد و سرمایهگذاری عظیمی صورت گرفت. درخشش بازیکنانی چون علی کریمی، فرهاد مجیدی و … هم اماراتیها را نسبت به بازیکنان ایرانی علاقهمند کرد و دلارهای نفتی نیز، امارات را تبدیل به مدینه فاضله فوتبالیستهای ایرانی کرد. تقریبا هر بازیکنی که در لیگ درخشش داشت؛ ولو بسیار کوتاه، راه کشور امارات را در پیش گرفت و به آنسوی آبهای خلیج فارس رفت.
علت اصلی کوچ ستارهها به امارات پول بود. همچنان هم این موضوع ادامه دارد. بازیکنانی که در سن جوانی و یا وقتی که پا به سن گذاشته بودند به این کشور عزیمت کردند و در کنار بازی در سطحی نسبتا پایین، پول خوبی را به دست آوردند و آیندهی خود و خانوادهشان را تضمین کردند. کاری که احمد نوراللهی نیز تقریبا انجام داد. او در آستانه ۲۹ سالگی و با علم به اینکه در بازار اروپایی، با توجه به سن و سالش مشتری ندارد؛ به امارات رفت تا هم تجربه بازی در خارج از ایران را داشته باشد و هم از لحاظ مالی خودش را تامین کند.
تا به حال ۳۸ بازیکن ایرانی در فوتبال امارات حضور داشتهاند و این نفرات در ۱۳ تیم مختلف به میدان رفتهاند. باشگاه النصر امارات با داشتن ۱۰ مهره ایرانی صدرنشین است. شباب الاهلی و الامارات نیز با ۹ بازیکن در رده بعدی قرار دارند. میتوان گفت به جز الجزیره تقریبا تمام تیمهای مشهور و باقدمت فوتبال امارات، از بازیکنان ایرانی بهره بردهاند. در ادامه لیست تیمها و بازیکنان ایرانیشان را مشاهده خواهید کرد:
النصر (۱۰نفر): ابراهیم قاسمپور، فرهاد مجیدی (۴ تیم)، غلامرضا عنایتی (۲ تیم)، مهرزاد معدنچی (۳ تیم)، ایمان مبعلی (۳ تیم)، خداداد عزیزی، کریم باقری، ستار همدانی، محمد نصرتی (۲ مقطع) و آرش برهانی.
الاهلی (۱۰ نفر): حسن روشن (۲ مقطع)، حسن نظری، هاشم حیدری، علی کریمی، جواد کاظمیان (۵ تیم)، فرهاد مجیدی (۲ مقطع/۴ تیم)، مهرزاد معدنچی، میلاد میداوودی (۲ مقطع)، احمد نوراللهی و مهدی قایدی.
الامارات (۹ نفر): غلامرضا عنایتی (۲مقطع/ ۲ تیم)، رسول خطیبی (۳ تیم)، حسین کعبی، داریوش یزدانی، مهدی رجبزاده (۲ تیم)، مازیار زارع (۲ تیم)، پژمان نوری، غلامرضا رضایی و جواد کاظمیان (پنج تیم).
الشعب (۵ نفر): حسین فرکی، مهرزاد معدنچی (۳تیم/ ۲ مقطع)، میثم بائو، علی سامره (۲ تیم) و کاظمیان (پنج تیم).
الوصل (۵ نفر): حامد کاویانپور، فرهاد مجیدی (۴ تیم)، علیرضا واحدی نیکبخت، ایمان مبعلی (سه تیم) و محمدرضا خلعتبری.
الشباب (۴ نفر): ایمان مبعلی (۲مقطع/ سه تیم)، مهرداد اولادی(۲ مقطع)، علی دایی و جواد کاظمیان (پنج تیم).
الشارجه (۴ نفر): رسول خطیبی (۳ تیم)، مازیار زارع (۲ تیم)، جواد نکونام (۲ تیم) و مسعود شجاعی.
الظفره (۳ نفر): رسول خطیبی (۳ تیم)، مهدی رجبزاده (۲ تیم) و سیاوش اکبرپور.
فجیره (۲ نفر): علی اصغر مدیرروست و اکبر یوسفی.
عجمان (۲ نفر): جواد کاظمیان (۵ تیم) و علی سامره (۲ تیم).
العین (یک نفر): فرهاد مجیدی (۴ تیم).
الوحده (یک نفر): جواد نکونام (۲ تیم).
بنییاس (یک نفر): لفته حمیدی.
همانطور که مشاهده میکنید تعداد قابل توجهی از بازیکنان در بیش از یک باشگاه حضور داشتهاند و در این میان، جواد کاظمیان با حضور در پنج تیم مختلف رکورددار است. ستاره سابق تیمهای پرسپولیس، سایپا، تراکتور، سپاهان و … در تیمهای اماراتی الاهلی، الشباب، الشعب، الامارات و عجمان حضور داشته است. فرهاد مجیدی هم با حضور در تیمهای الوصل، النصر، الاهلی و العین دیگر بازیکن چند باشگاهی بوده است.
از لیست بالا به جز علی کریمی که بعد از چهار سال حضور در الاهلی به بایرنمونیخ رفت و مسعود شجاعی و جواد نکونام که راهی اوساسونا شدند الباقی نفرات مسیر فوتبالیشان با پیشرفت ملموسی روبرو نشدند و بیشتر آنها بعد از برگشت به فوتبال ایران با افتی فاحش مواجه شدند و گاها خیلی زود از سطح اول جدا شدند و کارشان به خداحافظی زودهنگام از مستطیل سبز انجامید.
حامد کاویانپور، علیرضا واحدی نیکبخت، محمد نصرتی، لفته حمیدی، مازیار زارع، پژمان نوری، مهدی رجبزاده، علی سامره، رسول خطیبی، حسین کعبی، سیاوش اکبرپور، مهرداد اولادی و … نمونه قابل توجهی از بازیکنانی بودند که حضورشان در امارات منجر به افت فوتبالیشان شد.
اما حالا بعد از گذشت هشت سال، فوتبال امارات چه وضعیتی دارد و تیمهای این کشور در قاره کهن از چه جایگاهی برخوردارند؟ لیگ امارات با ۱۴ تیم کارش را آغاز کرده و هواداران هم به ورزشگاهها بازگشتهاند. فصل قبل با قهرمانی الجزیره به اتمام رسید و تیمهای بنییاس، شباب الاهلی و الشارجه دوم تا چهارم شدند و سهمیه لیگ قهرمانان آسیای فصل بعد را گرفتند.
تیمهای اماراتی به واسطه عملکرد نه چندان خوب در چند سال اخیر با کاهش سهمیه مستقیم روبرو شدند و حالا به جای سه سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم با ۲ سهمیه مستقیم و ۲ سهمیه غیرمستقیم باید کارشان را پیش ببرند. العین، آخرین تیم اماراتی بود که در سال ۲۰۱۷ با شکست استقلال ایران، رنگ یک چهارم نهایی ACL را دید و پس از آن اماراتیها هیچوقت در بین هشت تیم برتر نمایندهای نداشتهاند. طلسمی که امسال شکسته خواهد شد. تیمهای شارجه و الوحده در دور یک هشتم نهایی باید به دیدار هم بروند و به ناچار یک تیم اماراتی در یک چهارم حاضر خواهد بود.
در این فصل از لیگ امارات ۵۵ بازیکن خارجی تا به اینجا حضور پیدا کردهاند. هر تیم حداقل سه مهره خارجی را در اختیار دارد و خبری از ستارههای بزرگ نیست و اماراتیها مثل همسایه خود قطر اعتقادی به جذب ستارههای مشهور ندارند. عمر خریبین، ری میونگ جو، اوتابک شوکوروف، کارلوس ادواردو و … جزو مشهورترین بازیکنان خارجی این لیگ برای فوتبالدوستان ایرانی هستند. برزیل و کشورهای آفریقایی نیز بیشترین نماینده را از آن خود کردهاند.
روی نیمکت مربیان نیز به جز شباب الاهلی و الشارجه که مهدی علی و عبدالعزیز یاسی را روی نیمکت خود دارند؛ ۱۲ تیم دیگر از مربیان خارجی بهره میبرند. سرگئی ربروف اوکراینی سرمربی العین است؛ هنک تن کاته پا به سن گذاشته هدایت الوحده را به عهده دارد؛ مارسل کایزر هلندی نفر اول کادر فنی الجزیره است و رامون دیاز آرژانتینی هدایت النصر را در دست دارد. بقیه مربیان چندان آشنا برای فوتبالدوستان ایرانی نیستند.
لازم به ذکر است که برتفانمارویک، سرمربی مشهور و هلندی تیم ملی امارات در آخرین لیست اعلام کرده، همه نفراتش را از بازیکنان داخلی انتخاب کرد. تیم الجزیره با ۶ و شباب الاهلی با چهار نماینده بیشترین سهم را در این لیست داشتند و ۶ تیم دیگر نیز بین ۲ و یک بازیکن را در لیست نهایی به خود اختصاص دادند. امارات در دور نهایی انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ با ایران همگروه است. آنها در روزهای ۱۵ مهر و ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ باید به مصاف شاگردان دراگان اسکوچیچ بروند.
حالا باید ببینیم حضور مجدد بازیکنان ایرانی در فوتبال امارات چه عواقبی را خواهد داشت و آیا مانند دهه ۸۰ شاهد افول ستارههای وطنی و کوچک شدن سقف رویاهایشان خواهیم بود یا اتفاق دیگری رخ میدهد. توفیقِ اجباریِ هشت ساله به اتمام رسید و دوباره راه جابهجایی بازیکن بین ایران و امارات باز شد و زمان، بهترین قاضی درباره سرنوشت این اتفاق خواهد بود.