شمسی فضل الهی، هنرمند و صداپیشه پیشکسوت سینما و تلویزیون معتقد است: عصر طلایی دوبله، متعلق به زمان خاصی بود و اکثر مدیردوبلاژهایی که آن زمان در رأس کار قرار داشتند، بسیار باسواد، ریزبین و باسلیقه بودند و برای دوبله وقت کافی گذاشته می شد.
شمسی فضل الهی در عرصه های سینما، تئاتر، تلویزیون، رادیو و دوبله، پیشکسوت است. او در آثار سینمایی همچون: «شیر سنگی»، «آسمون جل»، «عسل تلخ»، «یه حبه قند» و …. ایفای نقش داشته است. همچنین در بسیاری از مجموعه های تلویزیونی همیشه ایفاگر نقش مادربزرگ مهربان بوده است. این هنرمند پیشکسوت به گفته خودش از سال ۱۳۳۸ کارش را در واحد دوبلاژ آغاز کرد. فیلم ژاپنی «هرگز نمیرد مادر» به مدیر دوبلاژی مرحوم علی کسمایی از شاخص ترین آثارش بود که به جای شخصیت مادر صحبت کرد و در ابتدای ورودش به عرصه صداپیشگی در این اثر درخشید.
همچنین گویندگی در کارتون «بامزی» به عنوان راوی، مجموعه «خانه کوچک» به جای مادر، سریال «هزاردستان» به جای مینو ابریشمی از آثار به یادماندنی این هنرمند درعرصه دوبله است.
این هنرمند پیشکسوت تلویزیون و رادیو در گفت و گویی با خبرگزاری “روزگار” درباره تجربه هایش در حوزه دوبله، زمانی که مداوم کار می کرد توضیح داده است.
فضل الهی درباره اینکه آیا دوبله در این سال ها توانسته جایگزینی مناسب برای نسل طلایی دوبله و صداهای ماندگاری که دیگر در بین ما نیستند، معرفی کند؟ می گوید: بنده سال هاست که در دوبلاژ حضور ندارم و کار نکردم که بتوانم درباره وضعیت فعلی دوبله نظری بدهم اما آن زمان که ما در دوبله کار می کردیم و خودم نوجوان بودم و به عنوان کارآموز فعالیت داشتم، با دقت فراوانی کار می شد و مدیر دوبلاژها واقعا برای کارها وقت می گذاشتند و بسیاری از آنها افراد باسواد، باتجربه و دانایی بودند. راستش الان را نمی دانم وضعیت دوبله چطور است. آن زمان که دوبله شروع به کار کرد، عالی نبود و بعدها به مرور زمان خوب شد و به نسل طلایی تبدیل شد به دلیل اینکه مدیردوبلاژها حساسیت های بی نهایتی روی جزییات داشتند.
او سپس با تاکید بر اینکه دوبله احساس می خواهد، ادامه می دهد: اخیرا آقایی نمونه ای از صدای دختر ۱۳ ساله اش را برایم آورد و از من خواهش کرد تا در واحد دوبلاژ سفارش دخترش را بکنم. من وقتی صدای این دختر را شنیدم دیدم چقدر سریع توانسته به جای افراد صحبت کند اما به نظرم دوبله احساس می خواهد. یک دوبلور خوب احساس دارد فقط قرار نیست بتواند از روی چیزی بخواند یا تقلید صدا کند. گویندگان جوان ما اگر به این حرفه علاقه دارند باید احساس خوب و صداسازی را یاد بگیرند. به نظرم آن دورانی که دوبله به نسل طلایی تبدیل شد خیلی خاص بود. برخی از گویندگان حال حاضر هم واقعا صدای خوبی دارند ولی وقت کافی برای عرض اندام ندارند. آن دورانی که ما دوبله کار می کردیم، مدیر دوبلاژان حساسیت های عجیبی به کار نشان می دادند.
این صداپیشه پیشکسوت در ادامه به دشواری کاری در شرایط کرونایی اشاره می کند و می گوید: در دو سالی که کرونا آمده، واقعا همه چیز را درگیر خود کرده است. به نظرم باید فکری خاص برای این معضل شود. ما واقعا آمادگی چنین اتفاقی را نداشتیم و تجربه کافی هم در این زمینه نداشتیم؛ بنابراین این دوری هایی که از کرونا حاصل شده است، ممکن است نسل خوش اخلاقی را تحویل جامعه ندهد، یعنی به نوعی نسل فعلی از این بی ارتباطی ها خسته شده اند. ما با وجود کرونا عصر خاصی را می سازیم.
فضل اللهی همچنین تصریح می کند: در شرایط کرونایی و دشواری هایی که برای همگان پدید آورده است، چشم امید ما در زمینه کمک رسانی علاوه بر دولت به خود مردم هم هست؛ به دلیل اینکه مردم واقعا شهر را آلوده می کنند. به عنوان مثال همراه داشتن یک کیسه پلاستیکی هنگام تفریح به قدری برایشان سخت است که زباله هایشان را در شهر رها می کنند و همین امر موجب آلودگی می شود. ناگفته نماند که واقعا دولت هم باید در زمینه کرونا در بخش هایی چون بهداشت و نظافت شهر، رسیدگی در بیمارستان ها، روند سریع واکسینه کردن مردم و …. کمک کند تا مشکل حل شود. اگر فقط بنشینیم و دعا کنیم، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد؛ بلکه در کنار دعا، همگان باید سعی کنند تا مشکل را برطرف کنیم. بسیاری از مردم اروپا و امریکا، خانم و آقا فرقی ندارد، زمانی که برای پیاده روی به فضای باز می روند، با خودشان کیسه های نایلونی و گیره های بلندی همراه دارند که بدون اینکه به آنها بربخورد، زباله هایی چون ماسک، دستکش و …. را از روی زمین جمع آوری می کنند و این خیلی اتفاق خوبی است که مراقب باشیم و خودمان هم به وضعیت حال حاضر کمک کنیم.
این هنرمند پیشکسوت در بخشی دیگر از صحبت هایش درباره تک گویی گویندگان در واحد دوبلاژ به دلیل شرایط کرونایی و نبود تعامل صدا میان گویندگان بیان می کند: به نظرم چاره ای نیست و کار خوبی می کنند که رعایت می کنند. متاسفانه تا به حال کرونا کم کشته نداده است؛ بنابراین هر راهی که بشود سلامت مردم و هنرمندان حفظ شود، نباید از آن دریغ کرد. متاسفانه ما خیلی از هنرمندان عزیز و بزرگمان را به خاطر کرونا از دست دادیم که واقعا برای هنر کم کسی نبودند. اگر در تک گویی کارها، مشکلاتی هم پدید می آید اما اشکالی ندارد. باید اجازه دهیم زمان بگذرد و رعایت کنیم، چون کرونا یک اتفاق جهانی است که همه را درگیر کرده است.
او همچنین در زمینه فعالیتش در حوزه دوبله و رادیو می گوید: همانطور که اشاره کردم مدت هاست دیگر در رادیو و دوبله فعالیتی ندارم. در حال حاضر فقط در منزلم از طریق اینستاگرام شاهنامه فردوسی را به طور شخصی می خوانم که خوشبختانه بینندگان خودش را داشته و مخاطبان کارم را دوست دارند. فردوسی کار بزرگی برایم است.
این هنرمند در عین حال اظهار می کند: برای بازی در تلویزیون هم گاهی پیشنهادهایی می شود اما شرایطی دارند که برای من جالب نیست و دوست ندارم قبول کنم. اخیرا در سریال «خسوف» مازیار میری بازی داشتم که نقشم به تازگی در این مجموعه به پایان رسیده است. «خسوف» برای شبکه نمایش خانگی در حال ساخت است و بازیگرانی چون امین تارخ، فریبا خادمی و دیگر هنرمندان در آن حضور داشتند. از کار کردن در این مجموعه لذت بردم و کار را دوست داشتم؛ چراکه همه چیز از قبیل رسیدگی و نظافت در شرایط کرونایی واقعا درست پیش رفت؛ ضمن اینکه نقشم هم در این کار خیلی متنوع و خوب بود.
وی سپس درباره حضور هنرمندان در سریال های شبکه نمایش خانگی و اینکه فکر می کند چرا این روزها بیشتر هنرمندان به حضور در این شبکه علاقه بیشتری نشان داده اند؟ تصریح می کند: متاسفانه در تلویزیون وضعیت به گونه ای است که حتی سراغ یک تار موی آدم هم می آیند که باید پوشانده شود و به قدری ممیزی در کارها اعمال می کنند که هنرهایشان را در تلویزیون از دست می دهند؛ این در حالیست که این حرفه پر از خلاقیت و تخیل است که نباید گرفته شود. به نظرم این اتفاقات به خاطر بی سلیقگی رخ می دهد؛ بنابراین بیشتر هنرمندان تمایلی به همکاری با تلویزیون ندارند. متاسفانه در قراردادهایی که تلویزیون با هنرمندان می بندد، سعی می کنند با مبالغ کمتر باشد و دوم اینکه از هنرمندان انتظار می رود متعهد بدون حقوق باشند، یعنی منِ بازیگر در سریالی ایفای نقش دارم و کارم را انجام می دهم، به عنوان مثال چندین سکانس از کارم باقی مانده که به من می گویند آزاد هستم اما در اصل نمی توانم کار دیگری قبول کنم و باید متعهد بمانم؛ در حالی که هنوز با من تسویه حساب نکرده اند.
فضل اللهی در عین حال تاکید می کند: وقتی خلاقیت از هنر گرفته شود، مسلما مخاطبانش را هم از دست می دهد. به عنوان مثال وقتی از تجربه ما قدیمی ها استفاده نمی شود و برای نظر دادن به حساب نمی آییم، نتیجه خوبی هم نخواهیم داشت و هیچکس با دیگری ارتباط دلی برقرار نمی کند.
این هنرمند پیشکسوت در پایان گفت و گوی خود برای جوانان آرزوی موفقیت می کند و می گوید: آروزی سلامت و سعادت ملت ایران را دارم. امیدوارم همه به بهترین شکل زندگی کنند، به خصوص جوانان ما که فرزندانمان هستند، ان شاءالله که موفق باشند.
به گزارش خبرگزاری “روزگار”، شمسی فضل الهی همچنین در فیلم و سریال های تلویزیونی چون: «بوی باران»، «چرخ فلک»، «دوردست ها»، «باغ سرهنگ»، «سه در چهار»، «خواستگاران»، « عسل ها و مثل ها»، «قائم مقام فراهانی»، «همسران»، «امیرکبیر»، «آئینه» و … حضور داشته است. این هنرمند در بخش دوبلاژ، در آثاری چون: «هرگز نمیرد مادر»، «قطار وحشت»، «شیر سنگی»، «ساهای دور از خانه» هزاردستان»، «گرگ ها»، «باغ گچی» و …. گویندگی کرده است. او در سریال های نمایش خانگی «عاشقانه» و «گیسو» به کارگردانی منوچهر هادی نیز ایفای نقش کرده است. فضل اللهی بیش از پنجاه سال است که در رادیو فرهنگ اجرای برنامه «فرهنگ مردم» را عهده دار است. «عملیات مهد کودک» و «سلام بر فرشتگان» از جمله فیلم هایی است که این بازیگر در حوزه کودک ایفاگر نقش در آنها بوده است.
