در حال حاضر بیان می‌شود، بخش مسکن در ایران با مصرف بیش از ۴۰ درصد از کل انرژی کشور، به عنوان بزرگترین مصرف کننده در این حوزه شناخته می شود. واقعیت این است که میانگین مصرف انرژی در ساختمان‌های کشور بیش از ۲.۵ برابر میانگین جهانی است.لذا این آمار نشان دهنده وجود ناترازی و چالش های جدی است که به عنوان یک موضوع مهم و بحث برانگیز مطرح می شود. در همین راستا که کشوردر این روزها با معضل تأمین و مصرف انرژی مواجه است، ضرورت دارد با دیدگاه جمعی، نگرشی آینده‌نگر و اراده ای قوی به سمت تغییر الگوی متمرکز و پراتلاف انرژی در ساختمان‌ها حرکت کرد.

🔸ساختمان‌ها یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی هستند، چه از نظر ارزش افزوده و چه از نظر مصرف کلی انرژی. از این رو برق به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی در ساختمان ها، نقش کلیدی در تأمین نیازها در دنیایی که تحت تأثیر مصرف گرایی است، ایفا می کند. این انرژی به راحتی می‌تواند به گرما تبدیل شود چه از طریق دستگاه‌های قدیمی و کم بازده مانند بخاری های برقی و چه با استفاده از تجهیزات و تأسیسات پیشرفته مانند پمپ های حرارتی و سیستم‌های تهویه مطبوع.

🔸در حال حاضر منابع غالب انرژی که شیوه زندگی مدرن ما براساس آن‌ها شکل گرفته است، سوخت های فسیلی مانند نفت، زغال سنگ و گاز طبیعی هستند. براین اساس باتوجه به اینکه تولید برق از طریق فرآیندهای گرمایی به دست می آید، فقط ۳۰ درصد از انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل و ۷۰ درصد مابقی به عنوان آلودگی به محیط زیست منتقل می شود.

🔸باوجود این چالش ها، فناوری می‌تواند این روند پر هزینه و ناکارآمد را تغییر دهد. لاکن در کشور بی توجهی به مسائل زیست محیطی و تمرکز صرف بر جنبه‌های اقتصادی از عوامل بروز مشکلاتی در تأمین انرژی شده است.

🔸علی ایحال باتوجه به مشکلات کنونی انرژی در کشور مانند برق و گاز، می‌توان ساختمان‌ها را به گونه‌ای در نظر گرفت که به صورت سیستم‌های مستقل عمل کنند، یعنی بتوانند انرژی را از محیط اطراف خود، به‌ویژه از خورشید، جذب، ذخیره و توزیع کنند. چنین ساختمان‌هایی می‌توانند نیازهای ساکنان را با کمترین وابستگی به منابع انرژی خارجی تأمین کرده و مصرف انرژی را بهینه کنند.

🔸اگر همین امروز اقدام کنیم به نصب پنل های خورشیدی بر پشت‌بام های ساختمان‌ها می‌توانیم انرژی پاک و ارزان تولید کرده و تا حدودی نیازهای ساختمان‌ها را به صورت مستقل از شبکه‌های انرژی خارجی تأمین کرد. این عمل علاوه بر کاهش هزینه‌های انرژی، باعث کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی و بهبود کیفیت محیط زیست خواهد شد.

عادل لک علی آبادی

کارشناس ارشد سازمان بنادر و دریانوردی