استان گلستان ۲ میلیون نفر جمعیت دارد که حدود ۶۰ درصد این جمعیت یعنی بالغ بر ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در شهرها زندگی می کنند. از طرف دیگر کل وسعت استان ۲۰ هزار کیلومتر مربع معادل ۲ میلیون هکتار است ، در حالیکه وسعت محدوده شهرهای استان ۱۸ هزار هکتار ، یعنی حدود ۱ درصد وسعت استان است و این بدان معناست که در مناطقی با وسعت بسیار کم ، جمعیتی با فراوانی بیشتر داریم و با توجه به اینکه سطح زمین و طبیعت نیز در شهرها دستخوش تعییرات فراوان شده ، شهرها بیشتر مستعد وقوع سیلاب و متاثر از آن هستند.
مدیر کل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری گلستان ، در کارگاه آموزشی”برنامه ریزی و عمل در بحران” درحاشیه رزمایش تمرینی آموزشی صنعت آب و برق منطقه شمال شرق کشور با حضور مدیر کل دفتر بحران و پدافند غیر عامل وزارت نیرو ، مدیران عامل صنعت آب و برق استان گلستان و اعضای تیم های یاری رسان ، با بیان مطلب فوق و اهمیت سیلاب شهری اظهار کرد: پس از ایجاد و توسعه شهرها، به دلیل تغییرات شدیدی که در آبراههها ، نفوذپذیری خاک ، تراکم جمعیت و دهها مولفه دیگر به وجود میآید ، دبی اوج سیلاب چندین برابر شرایط قبل از توسعه میشود ، لذا در صورت تصمیم به ایجاد شهرهای جدید و یا توسعه شهرهای فعلی ، لازم است سیستمهای مدیریت سیلاب محدوده شهر را طراحی و اجرا کرد و روشهای متعددی با هدف اصلی «کاهش روانابهای شهری» را به مورد اجرا گذاشت .
مهندس سید محسن حسینی با بیان اینکه، شهرها غالبا از حوضه بالادست خود نیز تهدید میشوند و سیلاب آن ها در ادامه و پس از خروج از شهر ، بر حوضه پایین دست نیز تاثیرات فراوانی دارد ، گفت: شهرها بخشی از حوضه آبریزند که با بالادست و پاییندست خود در ارتباط تنگاتنگ بوده و تاثیرپذیری و تاثیرگذاری دارند ، بنابراین در مطالعات و اجرای طرحهای مدیریت سیلاب اعم از «سازهای» و «غیرسازهای»، باید «مناطق بالادست شهر»، «محدوده شهر» و «مناطق پاییندست شهر» کاملا در نظر گرفته شود.
وی افزود: مطالعات آب های سطحی در شهرها در حال حاضر تنها یک رویکرد به نام دفع دارد . اما در مدیریت رواناب و سیلاب شهری ، باید مدیریت سیلاب شهری در چهار وجه بررسی و انجام شود. یک وجه آن جمع آوری آب باران است که در محیط های خانگی ، اداری ، صنعتی و … می توان آن را انجام داد به نحوی که ضمن امکان استفاده از آن به عنوان یک منبع آبی ، از ورود آن به سطح شهر جلوگیری می شود و اکنون در برخی از ادارات استان این موضوع اجرایی شده است.
مهندس حسینی بیان کرد: بخش دوم در مدیریت سیلاب شهری، آبیاری مستقیم فضای سبز شهری با آب باران و تله اندازی رواناب از جمله در باغچه ها و فضای سبز کنار پیاده روها است که در کاهش رواناب نقش قابل توجهی دارد و لازمه آن اصلاح هندسی پیاده روها و بلوارها است.
وی بخش سوم در مدیریت سیلاب شهری را تزریق آب باران به زمین دانست که در سطح شهرها می توان با اجرای پازل های خشکه چین در پیاده رو ها بخشی از آب باران را به زمین تزریق کرد و همچنین با ایجاد چاه های جاذب در محیط های خانگی ، کنار معابر ، در پارک ها و نقاط مناسب دیگر می توان با کاهش رواناب به مدیریت سیلاب کمک نمود و منابع آب زیرزمینی را تقویت کرد.
مدیر کل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری گلستان افزود: جمع آوری و ذخیره یا تزریق آب باران در واحدهای مسکونی ، اداری ، تجاری و صنعتی ، اسفنجی کردن پیاده روها ، طراحی مجدد بلوارها و اصلاح مهندسی معابر از جمله راهکارها برای کاهش سیلاب های شهری و استفاده از آبی است که در حال حاضر در هر بارش آلوده میشود و به هدر می رود. اجرای چنین اقداماتی موجب می شود مردم و شهرداری ها در بارش های شدید راحت تر باشند وجمع آوری و ذخیره آب باران می تواند برای موارد متعددی از جمله فضای سبز استفاده شود.
وی تصریح کرد: چهارمین بخش در مدیریت سیلاب شهری نیز دفع آب های سطحی مازادی است که در سیلابهای با شدت و مدت بالا با سه روش پیش گفته قابل مدیریت نیست ، که باید برای آن هم تمهیدات لازم اندیشیده شود ، ضمن اینکه کیفیت رواناب نیز بسیار موضوع با اهمیتی است.
مهندس حسینی افزود : در مجموع ، استان گلستان با ۵ پدیده بحرانزا شامل سیل ، زلزله ، ریزگرد ، طوفان و خشکسالی روبروست ، که متعرض شهرهای استان نیز می شوند ، که موضوع سیل بحرانهای بیشتری برای شهرهای استان بوجود آورده است وی در پایان سخنان خود گفت : مدیریت منابع آب ، یک مدیریت یکپارچه است و علاوه بر مردم ، بیش از ۳۰ دستگاه اجرایی در مدیریت منابع آب نقش دارند ، لذا علاوه بر مبحث سیلاب ، در همه عرصه ها موضوع “مدیریت یکپارچه منابع آب” بسیار مهم است و بدون توجه به آن راه به جایی نخواهیم برد