کرونا بحرانی است که تاثیرات منفی و آسیب های اقتصادی و اجتماعی آن تا سال های سال ماندگار خواهد بود، بسیاری از فعالان صنعت گردشگری در ۱۸ ماه شیوع کرونا یا خانه نشین شده اند، یا از این صنعت خارج شده یا تغییر شغل داده اند، بسیاری از تاسیسات اقامتی و دفاتر خدمات گردشگری هم کاملا تعطیل شده اند، اما برخی فعالان حوزه گردشگری هوشمندانه روی موضوع آموزش و توانمندسازی منابع انسانی، شیوه ها نوین تبلیغ و بازاریابی محصول، تدوین و تطبیق با استاندارهای بین المللی و کارآفرینی و تعریف خدمات برای پساکرونا تمرکز کردند و چالش کرونا را به یک فرصت برای مناطق روستایی کمتر شناخته شده تبدیل و تلاش کردند چراغ صنعت گردشگری را حتی به اندازه کورسویی روشن نگه دارند.
آریادخت جهان‌بخشان (متولد ۱۳۶۵ در بوشهر)، مولف و ناشر کتاب بهشت شور، راهنمای گردشگری است. او که دانش‌آموخته زبان انگلیسی است، بیش از یک دهه در حوزه گردشگری فعالیت می‌کند و معتقد است بحران کرونا باعث شد روی احداث و توسعه بومگردی در روستایی بنام پهلوان کشی در ۲۵ کیلومتری بوشهر سرمایه‌گذاری کند. او که عکاس طبیعت و راهنمای گردشگری است در همه این سال ها گردشگرانی که به بوشهر می آمدند را برای تماشای کوه نمک در این استان می برد، ناحیه پوشیده از سنگ ها و رنگ ها که نام کتابش با عکس هایی از این منطقه را و بعد از آن تاسیسات اقامت و پذیرایی را که در سال ۹۷-۱۳۹۶ احداث کرد بهشت شور گذاشت؛ بومگردی که خرید آجر به آجر و تجهیزات آن را مدیون فروش نسخه به نسخه کتابش می داند و این نام گذاری ادای دین به کتابش می داند.
سفر و مهاجرت در زندگی و پیشرفت من بسیار تاثیرگذار بود
جهان بخشان در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی درباره فعالیت های گردشگری در دوران شیوع کرونا اظهار داشت: از همان نوجوانی همیشه به مسائل فرهنگی و هنری علاقه مند بودم و تلاش کردم شهر زادگاهم بوشهر و کشورم را به جهان معرفی کنم. روحیه کنجکاوی، مرا به سوی سفر و گردشگری کشاند. اگر چه محدودیت های خاص خودم را داشتم، آرام آرام که خانواده علاقه و تلاش و دستاوردهای مرا دیدند نه تنها مانع نشدند، بلکه در بسیاری مواقع پشتیبان معنوی ایده ها و فعالیت هایم شدند.
کارآفرین و فعال گردشگری گفت: الان حدود ۱۰سال است که معرفی جاذبه های گردشگری در فضای مجازی شکل گرفته و بیشتر شده؛ اما من پیش از این در جست‌وجوی زیبایی های شهرم و استان های همجوار و همه ایران بودم.
وی بیان کرد: وقتی در دانشگاه لاهیجان قبول شدم، حتی برای خانواده‌ام سخت بود با این فاصله از بوشهر برای تحصیل بروم. اما یک ترم رفتم و بعد برای دانشگاه مرودشت فارس انتقالی گرفتم. درس خواندنم هم همراه با گردشگری بود. لاهیجان شهر زیبا و خوش آب و هوا بود، بوشهر گرمسیری است اما جاذبه های خاص خود را دارد. سفر و مهاجرت در زندگی و پیشرفت من تاثیرگذار بود و اکنون ساکن تهران، اما عاشق بوشهر هستم و مرکز فعالیت های گردشگری خود را در شهر خودم قرار دادم.
جهان بخشان گفت: شاکله خانواده من فرهنگی و هنری است. من هم از حدود سال ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ عکاسی را شروع کردم؛ آنها وقتی علاقه و عکس های مرا از طبیعت دیدند، با سفر رفتن من و عکاسی در سفر مخالفت نمی کردند. عکاسی در طبیعت آغاز فعالیت گردشگری من بود و سفر در طبیعت زیبای استان بوشهر و معرفی جاذبه های بوشهر و روستاهای اطراف آن اولین سوژه عکاسی من بودکه اوایل دهه ۹۰ بیشتر در رسانه های محلی این کار را انجام می دادم.
وی گفت: همین علاقه باعث شد در سال ۱۳۹۴یک گالری در مرکز شهر بوشهر دایر کردم؛ اهالی شهر بوشهر، گردشگران داخلی و خارجی که برای دیدن تصاویر و خرید صنایع دستی محلی به گالری من می آمدند، آثار مانند حصیر بافی و دست ساخته های چوبی و محصولات صدفی را از هنرمندان امانی می گرفتم و در گالری به نمایش می گذاشتم و می فروختم که با استقبال گردشگران و هم استانی ها قرار گرفت که باعث ایجاد درآمد برای هنرمندان شهری و روستایی در بوشهر شد.
جهان‌بخشان گفت: این نوع درآمد برای من که قبل از آن ترخیص‌کار گمرک بودم خیلی دلپذیرتر بود، زیرا اکنون منشا تولید و ایجاد شغل و درآمد برای خودم و چند خانواده شده بودم. اما همچنان معتقد بودم برای معرفی فرهنگ و صنایع دستی بوشهر باید عکاسی را ادامه بدهم، اما اولین فعالیت و درآمد من در حوزه گردشگری، از یک کتاب عکس بود.
سال ۱۳۹۰هم کتاب عکس بهشت شور را منتشر کردم که برای من منبع درآمد شد؛ بهشت شور نام کوه و صخره های نمکی است با ترکیب هایی از سنگ و رنگ که من آن را بهشت شور نام گذاری کردم. این کوه رنگی نمک میان دیر و دشتی در استان بوشهر قرار دارد ؛ بعد از آن بسیاری تورهای گردشگری از اصفهان و فارس به بوشهر، همین عنوان تور کوه نمک یا تور بهشت شور گردشگر جذب می کنند. این کتاب در جشنواره های متعدد دیده شد و باعث جذب گردشگر خارجی به این منطقه شد.
جهان بخشان گفت: البته حامیان طبیعت و محیط زیست زیاد موافق معرفی کوه نمک (بهشت شور) و این منطقه نبودند و می گفتند «حضور گردشگر باعث تخریب این منطقه بکر می شود» در صورتی که باید گردشگر را آموزش داد و از این جاذبه و ظرفیت برای مردم منطقه درآمد کسب کرد.
کارآفرین گردشگری گفت: جلسات زیادی با آنها گذاشتم و توضیح می دادم اگر گردشگر به این منطقه بیاید به اسکان، پذیرایی و رستوران و فروشگاه نیاز دارد. این احساس نیاز برای مردم این منطقه درآمد ایجاد می کند و به مرور زمان جذب سرمایه گذاری می شود و منابع مالی وارد استان می شود. اما خیلی مخالفت می کردند حتی تابلویی که شخصا به نام کوه نمک یا بهشت شور را برای راهنمایی گردشگران در اطراف نصب می کردم، بر می داشتند. هنوزم هم ورودی آن کوه تابلوی ورودی ندارد البته با تلاش و پی گیری بالاخره بعد از چند سال اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ۸۰ و ۶۰ کیلومتری یک تابلوی راهنما به عنوان کوه نمک نصب کرد.
آجر به آجر بومگردی از فروش کتاب بهشت شور است
جهان بخشان ادامه داد: آن سال ها در گالری هنری و صنایع دستی در بوشهر بسیاری گردشگران و مسافران مراجعه می کردند سراغ یک اقامتگاه و پذیرایی خوب می گرفتند، گالری من در منطقه ای در مرکز بوشهر قرار دارد و با ساحل ۱۰ دقیقه فاصله دارد و گردشگرپذیر بود، بسیاری بازیگران و هنرمندان سرشناس هم به خاطر کافه کنار گالری ما می آمدند و گالری بیشتر دیده می‌شد.
وی گفت: در روستای پهلو ان کشی (در ۲۵ کیلومتری بوشهر)، یک قطعه زمین ۵۰۰ مترمربعی داشتم به ذهنم رسید خودم سرمایه گذاری کنم و یک اقامتگاه برای گردشگران غیر بومی، و حتی برای اهالی استان احداث کنم؛ از حدود سال ۱۳۹۲ این طرح را آغاز کردم و در سال ۱۳۹۵ و ۹۶ با اتکا به توانمندی و اراده خودم مرحله اول آن به بهره برداری رسید؛ البته گاهی جاهایی که به مشکل اداری برخورد می کردم پدرم که از نویسندگان سرشناس بوشهر است، کمک می کرد. این حمایت فقط معنوی بود و هرگز حمایت مالی خانواده را قبول نکردم.
جهان بخشان گفت: کتاب بهشت شور در سال ۱۳۹۴ به چاپ دوم رسیده بود و ۳۰۰۰ نسخه تجدید چاپ شده بود، بیشتر آن را در گالری هنری و صنایع دستی خودم فروختم. این سرمایه و درآمد را مدیون همان کوه نمک زیبا و به تعبیر من بهشت شور بودم، آجر به آجر این خانه مسافر و بوم گردی از فروش کتاب بهشت شور بود. همه مصالح آن از سیمان، گچ تا آهن و تجهیزات را از فروش نسخه به نسخه کتابم خریدم.
وی گفت: وقتی اقامتگاه آماده شد، به رعایت دینی که به کتاب و کوه نمک داشتم، نام آن را هم بهشت شور گذاشتم، در طراحی این اقامتگاه خانواده محور بودن را در نظر گرفتم، و سعی کردم همه امکانات رفاهی و تفریحی و آرامش برای هم اعضای خانواده فراهم باشد؛ در طول این مدت علاوه بر خدمات اقامتی به گردشگران محدود، به اهالی و خانواده های بوشهر هم خدمات پذیرایی می دهیم.
همه چیز برای یک جهش خوب آماده شده بود که کرونا شروع شد و با کاهش شدید سفر به استان مواجه شدیم، اما من متوقف نشدم و روی تکمیل و تجهیز اقامتگاه بهشت شور تمرکز کردم و بازار هدف خود را بر روی سفر ایمن و هوشمند برای خانواده ها و شهروندان بوشهری قرار دادم، البته تقاضا خیلی محدود شده بود، اما من تلاش کردم چراغ صنعت گردشگری و بهشت شور را روشن نگه دارم.
با تسهیلات کرونایی بومگردی بهشت شور را تکمیل کردم
جهان بخشان اظهار داشت: در دوران کرونا خیلی ناامیدی ایجاد شد، خیلی ها شغل خود را از دست دادند، اما من تلاش کردم در دوران کرونا در رکود گردشگر، برنامه تقویت و ارتقا بومگردی بهشت شور را پیش ببرم. کرونا نتوانست مرا متوقف کند. اگر چه بسیاری می گویند تسهیلات کرونایی نگرفتند، اما من پیگیری کردم تا وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی هم آمدم، وموفق شدم هم برای گالری و هم برای بومگردی بهشت شور سقف تسهیلات قانونی گردشگری گرفتم.
وی افزود: این تسهیلات و کمک خدا، برکت هم به همراه آورد و توانستم ۴ سوییت اقامتی دیگر به اقامتگاه اضافه کنم. الان ۵ سوییت دارم که در یکی که ویژه است۱۰ نفر و در بقیه واحدهای اقامتی ۴ نفر و در مجموع امکان اقامت و پذیرایی از ۲۶ مسافر ایجاده شده است و برای ۱۰ نفر مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد کردم.
از اینکه ظرفیت اقامتگاه پر نمی شود غمگین و نا امید نیستم، بالاخره کرونا تمام می شود و این همه خسارت جبران می شود. مهم این است به عنوان یک کارآفرین و فعال گردشگری توانستم مقاومت کنم و دلسرد نشوم و صنعت گردشگری را رها نکنم اگر چه از جان باختن و بیماری همشهریان و هم وطنانم که روزی می توانستند مسافران استان بوشهر و میهمانان ما در بهشت شور باشند بسیار ناراحت هستم.
روند ثبت حریم قلعه دختر (پهلوان کشی) را پیگیری کردم
جهان بخشان گفت: البته به عنوان راهنمای گردشگری حفاظت از میراث فرهنگی برای من اهمیت خاصی دارد. در نزدیکی بومگردی بهشت شور یک قلعه قرار دارد که من از سال ۱۳۹۲ آن را می شناختم و همواره ثبت آن را پیگیری می کردم و روزی که برای پیگیری تسهیلات کروتایی به وزارتخانه آمدم شرایط این قلعه را توضیح دادم و مسئولان مربوطه هم دستور دادند روند قلعه دختر پهلوان کشی انجام شود.
وی افزود: خوشحالم کتاب بهشت شور علاوه بر جذب توریست،کسب درآمد برای راهنمایان محلی، از تخریب یک جاذبه طبیعی محیط زیستی و گردشگری جلوگیری کرده است؛ یک‌روز که از وزارت نفت برای حفاری کوه نمک به استانداری بوشهر رفته بودند از استانداری با من تماس گرفتند و گفتند سریع ۱۰نسخه ار کتاب رو بیاور، معاون استاندار وقت کتاب مرا میان همه پخش کرد و گفته بود «تا وقتی منابع رو زمینی داریم سراغ منابع زیر زمینی نخواهیم رفت، درآمد از طریق گردشگری خیلی بیشتر از درآمد نفت است که روزی به پایان می رسد» و مجوز حفاری صادر نشد.
در زندگی هرگز امیدم را از دست ندادم، معتقدم همین بحران ها و سختی با عث می شود قدر لحظه ها و فرصت را بیشتر بدانیم و برای روزهای روشن تر آماده شویم. همه هدفم این است شهرم و گویش و فرهنگ بوشهر را جهانی کنم تا باعث افتخار و تقویت اعتماد به نفس بیشتر دختران بوشهر و ایران باشم. این حس خوب که با معرفی میراث فرهنگی و صنایع دستی، دختری که در روستا همیشه از معرفی هنر خود ترس داشت اکنون محصول صنایع دستی خود عرضه می کند و با افتخار و غرور می گوید «من اهل همان روستایی هستم که کوه نمک دارد.»
کار آفرین و فعال گردشگری گفت: در سال ۱۳۹۱ در جشنواره بین المللی راهنمایان در کرمان نمایشگاه عکس کوه نمک را برگزار کردم که توجه ۷۰۰ میهمان و راهنمای گردشگری ایرانی و خارجی از ان استقبال کردند و همان جا تصمیم گرفتم راهنمای گردشگری باشم. بعد از آن تور برای خانواده، دوستان و از استان های دیگر حتی برای کارمندان سازمان های دولتی استان برگزار کردم.
جهان بخشان توضیح داد: کتاب بهشت شور دو زبانه است؛ بسیاری از چهره های ایرانی که در سطح بین المللی فعالیت داشتند، مرا تحسین کردند. من یک دختر ساده و مانند همه دختران اهل جنوب کشور سخت کوش هستم، اما با افتخار فکر می کنم توانسته باشم با گالری هنری و صنایع دستی، انتشار کتاب و احداث بومگردی بهشت شور چند جوان را به صنعت گردشگری و فعالیت به عنوان راهنمای گردشگری برای کسب درآمد و معرفی استان بوشهر و روستای محل زندگی خود وارد کنم.
